Bạn có bao giờ tự hỏi tại sao những chú cún lại có đôi mắt to tròn, long lanh như muốn tan chảy trái tim của bạn? Có lẽ bạn nghĩ rằng đôi mắt ấy là sản phẩm của quá trình thuần hóa, là cách mà chúng cố gắng lấy lòng con người để được yêu thương và chăm sóc. Tuy nhiên, một nghiên cứu mới đây đã cho thấy điều ngược lại.
Bác bỏ giả thuyết về nguồn gốc của “ánh mắt cún con”
Nghiên cứu này, được công bố trên tạp chí The Anatomical Record, đã xem xét lại một nghiên cứu trước đó từ năm 2019, cho rằng chó nhà đã phát triển các cơ mặt đặc biệt xung quanh mắt để có thể biểu lộ nhiều cảm xúc hơn, đặc biệt là “ánh mắt cún con” nhằm thu hút sự chú ý của con người.
Tuy nhiên, nhóm nghiên cứu mới, dẫn đầu bởi Heather Smith, một nhà giải phẫu học tại Đại học Midwestern ở Illinois, đã phát hiện ra rằng chó hoang châu Phi (Lycaon pictus) cũng có những cơ mặt tương tự như chó nhà, và chúng cũng phát triển không kém. Điều này cho thấy “ánh mắt cún con” không phải là đặc điểm riêng của chó nhà, và cũng không phải là kết quả của quá trình thuần hóa.
“Ánh mắt cún con” là một công cụ giao tiếp quan trọng
Vậy thì tại sao chó hoang châu Phi lại cần đến “ánh mắt cún con”? Các nhà nghiên cứu cho rằng những cơ mặt này giúp chúng giao tiếp và phối hợp tốt hơn khi săn mồi trên đồng cỏ rộng lớn. Chó hoang châu Phi là loài động vật có tính xã hội cao, sống theo bầy đàn từ năm đến chín cá thể. Chúng cần phải trao đổi thông tin nhanh chóng và hiệu quả để có thể theo dõi và bắt được con mồi. Ánh mắt là một công cụ giao tiếp trực quan rất hữu ích trong môi trường này, vì nó không gây ra tiếng động và có thể được nhìn thấy từ xa.
Adam Hartstone-Rose, một nhà hình thái học so sánh tại Đại học Bang North Carolina, người không tham gia vào nghiên cứu mới, nhận xét rằng: “Nghiên cứu này khẳng định rằng chó hoang không chỉ có tính xã hội rất cao, mà còn sử dụng nhiều tín hiệu thị giác để giao tiếp.”
đọc thêm:
Áp lực tiến hóa khác nhau tạo ra sự khác biệt
Tuy nhiên, không phải loài chó nào cũng có “ánh mắt cún con” phát triển như nhau. Chó sói, mặc dù cũng sống theo bầy đàn và săn mồi, nhưng lại có cơ mặt yếu hơn so với chó nhà và chó hoang châu Phi. Điều này có thể là do chúng sống trong nhiều môi trường khác nhau, bao gồm cả rừng rậm và núi non, nơi mà việc giao tiếp bằng ánh mắt bị hạn chế. Thay vào đó, chó sói có thể đã phát triển các hình thức giao tiếp khác, như âm thanh hoặc mùi hương, để thích nghi với môi trường của mình.
Hartstone-Rose cho biết: “Nghiên cứu này là một ví dụ điển hình về cách mà áp lực tiến hóa khác nhau có thể làm nổi bật hoặc giảm bớt các đặc điểm khác nhau ở các loài tương tự nhau.”
Nghiên cứu trong tương lai
Smith và nhóm của cô hy vọng sẽ tiếp tục nghiên cứu giải phẫu khuôn mặt của các loài chó hoang khác, như cáo, chó sói châu Á và chó rừng đỏ (Cuon alpinus), để tìm hiểu thêm về cách chúng giao tiếp và săn mồi. Điều này sẽ giúp họ xác định được liệu “ánh mắt cún con” có phổ biến ở các loài có tính xã hội cao và phụ thuộc vào tín hiệu thị giác hay không.
Nghiên cứu này không chỉ giúp chúng ta hiểu rõ hơn về sự đa dạng và phức tạp của thế giới động vật, mà còn cho thấy rằng có nhiều điều thú vị đang chờ đợi được khám phá ngay cả ở những loài quen thuộc nhất với chúng ta.