Các nhà khoa học vừa có một phát hiện chấn động: những khối kim loại nhỏ xíu dưới đáy Thái Bình Dương có thể tự tạo ra oxy trong bóng tối hoàn toàn. Đây là lần đầu tiên oxy được tìm thấy mà không liên quan đến bất kỳ sinh vật sống nào.
Oxy này được gọi là “oxy tối” (dark oxygen), được phát hiện ở độ sâu gần 4.000 mét dưới đáy biển, nơi ánh sáng không thể chiếu tới. Phát hiện này thách thức quan niệm trước đây cho rằng oxy trên Trái Đất chỉ được tạo ra thông qua quá trình quang hợp của thực vật.
“Ban đầu chúng tôi tưởng thiết bị đo bị lỗi, vì mọi nghiên cứu trước đây ở biển sâu đều chỉ thấy oxy bị tiêu thụ chứ không được tạo ra”, Andrew Sweetman, trưởng nhóm nghiên cứu, chia sẻ. Nhưng sau khi kiểm tra đi kiểm tra lại, họ nhận ra mình đã tìm thấy một điều gì đó chưa từng có trong sách vở.
Các khối kim loại này, gọi là “cụm đa kim”, chứa nhiều oxit sắt và mangan, cùng các kim loại quý như coban, niken và lithium. Chúng có kích thước cỡ củ khoai tây và nằm rải rác trên đồng bằng biển thẳm, nơi bằng phẳng dưới đáy đại dương.
Gợi ý từ biên tập:
Phát hiện này mở ra nhiều câu hỏi mới về nguồn gốc sự sống trên Trái Đất, vốn được cho là xuất hiện khoảng 3,7 tỷ năm trước. “Để sự sống hiếu khí bắt đầu, phải có oxy. Từ trước đến nay, chúng ta đều nghĩ rằng nguồn cung oxy của Trái Đất bắt đầu từ các sinh vật quang hợp”, Sweetman nói. “Nhưng giờ đây, chúng ta biết rằng có oxy được tạo ra ở biển sâu, nơi không có ánh sáng. Điều này có nghĩa là chúng ta cần xem xét lại những câu hỏi như: sự sống hiếu khí có thể đã bắt đầu từ đâu?”.
Phát hiện này cũng làm dấy lên lo ngại về việc khai thác các cụm đa kim này, vốn có thể là nguồn cung cấp oxy quan trọng cho hệ sinh thái biển sâu. “Qua khám phá này, chúng ta đã tạo ra nhiều câu hỏi chưa có lời giải đáp. Tôi nghĩ chúng ta cần phải suy nghĩ kỹ về cách khai thác các cụm đa kim này, vốn thực chất là những cục pin trong đá”, Sweetman kết luận.
