Aristotle (384 TCN – 322 TCN) là một nhà triết học, nhà khoa học và nhà giáo dục lỗi lạc người Hy Lạp cổ đại. Ông được xem là một trong những nhà tư tưởng có ảnh hưởng nhất trong lịch sử nhân loại, với những đóng góp to lớn trong nhiều lĩnh vực như triết học, logic học, khoa học tự nhiên, chính trị học, đạo đức học, nghệ thuật học, v.v.
Aristotle sinh năm 384 TCN tại Stagira, Hy Lạp. Cha ông là Nicomachus, là bác sĩ riêng cho vua Amyntas II của Macedonia. Mẹ ông là Phaestis. Cha ông qua đời khi Aristotle còn nhỏ, và ông được nuôi dưỡng bởi Proxenus, một người bạn của gia đình.
Sự nghiệp và thành tựu
Học trò của Plato: Aristotle theo học Plato tại Học viện ở Athens trong 20 năm. Tại đây, ông tiếp thu những kiến thức nền tảng về triết học và khoa học của Plato, và dần hình thành tư tưởng riêng của mình.
Gia sư của Alexander Đại đế: Năm 343 TCN, Aristotle được vua Philip II của Macedonia mời đến dạy học cho con trai ông là Alexander Đại đế. Suốt 5 năm, Aristotle đã truyền thụ cho Alexander nhiều kiến thức về triết học, chính trị, đạo đức và chiến lược quân sự.
Thành lập Lyceum: Sau khi Alexander Đại đế lên ngôi, Aristotle quay trở lại Athens và thành lập trường học riêng của mình là Lyceum. Tại đây, ông thu hút nhiều học trò xuất sắc và tiếp tục nghiên cứu, giảng dạy về nhiều lĩnh vực khác nhau.
Tác phẩm đồ sộ: Aristotle là một tác giả uyên bác với hơn 200 tác phẩm về triết học, khoa học, chính trị, v.v. Một số tác phẩm nổi tiếng của ông bao gồm:
- Metaphysics: bàn về bản chất của sự tồn tại, nguyên nhân đầu tiên và bản chất của tri thức.
- Nicomachean Ethics: trình bày lý thuyết về đạo đức, đề cao đức hạnh và sự sống hài hòa.
- Politics: phân tích các hình thức chính phủ và đề xuất mô hình nhà nước lý tưởng.
- Physics: nghiên cứu về chuyển động, lực, không gian và thời gian.
- De Anima: bàn về linh hồn con người và mối quan hệ giữa linh hồn và cơ thể.
Ảnh hưởng to lớn
Tư tưởng của Aristotle đã có ảnh hưởng sâu sắc đến triết học phương Tây trong suốt hơn 20 thế kỷ. Nhiều nhà triết học, nhà khoa học và nhà tư tưởng sau này như Thomas Aquinas, Immanuel Kant, Karl Marx, v.v. đều chịu ảnh hưởng bởi Aristotle.
Aristotle được xem là một trong những nhà tư tưởng vĩ đại nhất trong lịch sử nhân loại. Ông đã có những đóng góp to lớn cho sự phát triển của triết học, khoa học và văn hóa phương Tây. Những tác phẩm của ông tiếp tục được nghiên cứu và giảng dạy cho đến ngày nay.
…
Đọc thêm về Aristotle:
- [Lịch Sử Thế Giới]: Aristotle – Nhà Thông Thái Vượt Thời Gian
- [Wikipedia]: Aristoteles
