Chào mừng các bạn trở lại với chuyên mục Thành Ngữ Tiếng Anh của Dịch Thuật Lightway. Trong bài này, chúng ta hãy cùng tìm hiểu thành ngữ Pass the buck và những cách diễn đạt liên quan tới việc chơi cờ bạc.
Pass the buck là dạng thành ngữ bắt nguồn từ các hoạt động hàng ngày và trở thành một phần của ngôn ngữ. Và rất có thể thành ngữ này phát xuất từ việc chơi bài.
Các con bạc vùng Viễn Tây ngày xưa khi bước vào sòng thì có thể sẽ phải lãnh nhiệm vụ pass the buck. Để hiểu rõ ý nghĩa của nó thì cần phải có chút kiến thức về môn cờ bạc của người Mỹ.
Trong bài pocker thì mỗi người chơi sẽ lần lượt xào bài rồi chia ra cho người chơi. Tiếng Anh kêu hành động này là deal. Thời trước, người ta tường đặt trước mặt người chia bài một đồ vật, thường là một con dao găm (Buck knife).
Buck knife là gì?
Một người tên là Hoyt Buck đã phát minh ra loại dao buck knife này vào đầu những năm 1900, nên nó mang tên ông ta. Khi còn trẻ, Buck là thợ rèn vùng Kansas. Ông ta muốn phát minh ra một loại dao bén hơn, dễ cầm trong tay hơn, và dễ thao tác hơn. Con dao găm (Buck knife) đầu tiên ra đời năm 1902, và đến ngày nay dòng họ Buck vẫn còn sản xuất loại dao này.
Tìm cách đổ trách nhiệm
Ta hãy trở lại với trò poker.
Vậy thì người nào có con dao găm đặt trước mặt thì sẽ phải đưa ra quyết định. Họ có thể giữa lại lá bài của mình, hoặc chuyền nó cho một người chơi khác. Họ sẽ chuyển con dao găm, hoặc một thứ tương tự, đi chỗ khác nếu không muốn thực hiện trao bài.
Ngày nay, nếu bạn dung cụm từ pass the buck để nói ai đó thì có nghĩa là đang bảo họ tắc trách, không nhận trách nhiệm về bản thân mình cho một vấn đề nào đó mà tìm cách đẩy qua cho người khác.
Pass the buck dẫn tới một thành ngữ khác. Nguyên tổng thống Harry Truman, một người rất thích chơi bài pocker, là tác giả của câu nói nổi tiếng này.
Một người bạn của Truman trình bày với ông về biểu tượng sẽ gắn ở Nhà Trắng. Biểu tượng đó viết: The buck stop here. Câu nói này hàm ý là Truman sẽ chịu trách nhiệm cho mọi thứ xảy ra ở nước Mỹ. Tổng thống không thể pass the buck.
Có nhiều cách diễn đạt khác với ý nghĩa tương tự pass the buck.
Bạn có thể nói avoid responsibility, hay thậm chí evade responsibility (trốn tránh trách nhiệm)
Nếu bạn shift the blame thì tức là đang cố gắng tìm người chịu trách nhiệm cho việc bạn đã làm, tiếng Việt thường nói là gắp lửa bỏ tay người. Trong môi trường làm việc bạn thường bắt gặp hạng người này. Vì lý do nào đó mà người ta không thể chịu trách nhiệm cho lỗi lầm của mình, vì thế họ sẽ cố tìm người chịu trận thay.
Khi trốn tránh trách nhiệm, bạn từ chối own up to something (Thừa nhận một chuyện gì đó). Bạn cũng có thể trốn tránh trách nhiệm cho việc gì đó mà bạn đã không làm. Tuy nhiên, evade responsibility không phải luôn có nghĩa là đổ lỗi cho người khác. Nhưng Passing the buck thì luôn có nghĩa như vậy, bạn buộc người khác phải giải quyết một vấn đề gì đó mà lẽ ra thuộc về bạn.
Đôi lúc người ta chỉ nói own it – It trong câu này nghĩa là lỗi lầm. Nếu bạn own something that has gone wrong thì tức là bạn phải hoàn toàn chịu trách nhiệm về việc ấy. Người ta cũng thường nói That’s on me! Hay My bad!. Cả hai đều là cách nhận lỗi, tức là lỗi của tôi.
Học thành ngữ:
Câu nói Kiss and tell nghĩa là gì?
Thành ngữ Fishing for more than fish
Thành ngữ Laughter is the best medicine
Học thành ngữ ‘Breathing room’ reduces stress
Một câu chuyện minh họa thành ngữ pass the buck
Ta hãy theo dõi một đoạn hội thoại ngắn có dùng các thành ngữ phía trên.
A: Okay, so our meeting with the client is tomorrow at 4 pm. They want to see a mock-up of our interactive web page. I have all the content written. Are you finished with the draft yet?
Được rồi, cuộc họp của chúng ta với khách hàng sẽ bắt đầu vào 4:00 chiều mai. Họ muốn xem bản mấu trang web. Tôi đã có toàn bộ nội dung, còn các bạn đã làm xong bản nháp chưa.
B: Um, Allen is making the draft web page.
Um, Allen đang hoàn thiện trang web mẫu.
A: He told me that you wanted to do it.
Anh ta bảo tôi là cậu muốn làm.
B: I did not say that. My job is to find images and videos. He is trying to pass the buck … again!
Tôi nào có nói thế. Việc của tôi là tìm hình và video. Anh ta chỉ đang cố đổ trách nhiệm như mọi khi.
A: Yeah, he does that a lot, doesn’t he. Well, we need something to show the client tomorrow. Do you have the images?
Thế à, anh ta hay làm vậy lắm phải không. Được rồi, chúng ta cần có thứ gì đó cho khách xem vào ngày mai. Cậu có hình ảnh chưa?
B: Yeah, they’re on this flash drive. Wait. Where is the flash drive?
Đã có, tôi lưu nó trong USB rồi. Mà chờ đã, cái USB đâu rồi?
A: I don’t know.
Sao tôi biết.
B: Oh man! I do! I left it on the train coming into work today.
Ôi trời! Tôi đã kiếm hình rồi, nhưng lại bỏ quên cái USB trên xe điện lúc đi làm.
A: So, let me get this straight. Our meeting with the client is tomorrow afternoon and we don’t have a web page or images.
Thế ư, để tôi nói thẳng vậy. Cuộc họp của chúng ta với khách hàng vào chiều mai, vậy mà giờ web mẫu lẫn hình ảnh đều chưa có.
B: Losing the images is on me. I’ll load another flash drive today. But I have nothing to do with the web page!
Làm mất hình là lỗi của tôi. Tôi sẽ tải ngay một cái USB khác trong hôm nay. Nhưng chuyện trang web thì không liên quan gì tới tôi cả.
A: Don’t worry about that. I’m project manager. So, ultimately the buck stops with me. You just get me the videos and photos by close of business. I’ll take care of the rest.
Đừng lo về chuyện đó. Tôi là trưởng dự án. Vậy nên kiểu gì thì việc cũng phải đến tay tôi thôi. Anh cứ tìm hình với video là được. Tôi lo phần còn lại.
B: Got it!
Đã hiểu.
Và đó là bài học hôm nay về thành ngữ Pass the buck. Các bạn hãy luôn dũng cảm nhận trách nhiệm thuộc về mình nhé, đừng tìm cách pass the buck cho người khác.
