Ernest Hemingway là một nhà văn nổi tiếng, ông từng giành giải Nobel văn học năm 1964. Một trong những tác phẩm nổi tiếng của ông, The Sun Also Rises, kết thúc bằng những câu sau:
“Yes”, I said, “Isn’t it pretty to think so?”
Hôm nay chúng ta hãy thử tìm hiểu quy tắc văn phạm phía sau câu nói ấy: Isn’t it pretty to think so. Nó có gì đặc biệt không? Lightway sẽ hướng dẫn các bạn cách mà người ta sử dụng những câu rút gọn trong tiếng Anh, với những trích dẫn và ví dụ lấy từ sách, phim, và đối thoại trong tiểu thuyết. Về vấn đề rút gọn câu nói trong tiếng Anh, Lightway còn có bài viết Cách rút gọn tiếng Anh với To.
Trước tiên, chúng ta hãy nói tới một vài định nghĩa.
Những mệnh đề rút gọn
Mệnh đề là một nhóm từ có chủ ngữ và vị ngữ. Vị ngữ cho ta biết điều gì đó về chủ ngữ. Khi một mệnh đề kết bằng dấu chấm, thì đó là một câu. Chẳng hạn, trong câu I love English Grammar thì I là chủ ngữ, love English grammar là vị ngữ.
Đôi lúc, một câu có nhiều mệnh đề. Những mệnh đề này có thể bắt đầu bằng từ that hoặc một từ nào đó trong nhóm Wh-, như why, what, where, when.
Chẳng hạn, We hope that you enjoy learning English grammar, cụm từ that you enjoy learning English grammar là một mệnh đề, và bắt đầu bằng that. Nên ta cũng gọi nó là mệnh đề that.
Khi nói, người Mỹ thường rút gọn các mệnh đề lặp lại điều họ đã nói trước đó. Ngoài ra, họ còn rút gọn cả những mệnh đề mà người khác đã nói.
Những cách rút gọn này thường được dùng với một số động từ cụ thể. Bây giờ, chúng ta hãy cùng khám phá những động từ này và một số mệnh đề rút gọn đi với chúng.
Know, remember, wonder
Người ta thường rút gọn các mệnh đề Wh- phí sau các động từ như wonder, know, hoặc remember.
Khi rút gọn mệnh đề Wh- thì chúng thường chỉ còn lại chính từ Wh- ấy. Phần còn lại sẽ bị lược bỏ.
Thử tưởng tượng hai người bạn đang nói về một người thứ ba nào đó, bị mất tích tối hôm qua:
Tom didn’t come to the show last night!
I wonder why?
Trong câu này, người nói thứ hai đã dùng mệnh đề rút gọn. Thay vì nói đầy đủ I wonder why Tom didn’t come to the show last night? Thì anh ta chỉ nói I wonder why?
Đây là một ví dụ về rút gọn mệnh đề Wh- sau động từ wonder. Người nói không muốn lặp lại toàn bộ thông tin vừa thảo luận trước đó, vì như vậy sẽ quá dài, và làm cuộc nói chuyện thành ra chậm chạp.
Chúng ta xem thử một ví dụ thứ hai. Trong bộ phim Crash năm 2004, diễn viên Sandra Bullock thoại như sau:
I’m angry all the time, and I don’t know why… Carol, I don’t know why!
Ở đây, Bullock nói rằng I don’t know why that vì nói đầy đủ I don’t know why I am angry all the time. Cô đã rút gọn mệnh đề Wh- sau động từ know.
Hai ví dụ trên đều là về từ Why: I wonder why và I don’t know why.
Đây là hai cách dùng rất phổ biến của loại mệnh đề này.
Nhớ rằng người nói tiếng Anh cũng dùng các mệnh đề Wh- khác khi rút gọn. Chẳng hạn như he doesn’t remember where.
Guess, say, think, hope
Bây giờ chúng ta hãy chuyển qua nhóm mệnh đề thứ hai, gọi là mệnh đề that (that-clause)
Người ta thường rút gọn mệnh đề that sau những động từ như guess, say, think, và hope.
Từ so thường sẽ được dùng để thế chỗ cho mệnh đề đã rút gọn. Nghe có vẻ khó, nhưng các bạn hãy xem ví dụ dưới đây để rõ hơn. Ví dụ này trích trong bộ phim The Man in the Moon năm 1991.
– “Maureen? Is it always gonna hurt this bad? Mama says it won’t. I hope she’s right.”
– “I hope so.”
Trong ví dụ trên, người thứ hai nói rằng I hope so thay vì nói đầy đủ I hope that she is right.
Hay nói cách khác, so đã thế chỗ cho toàn bộ mệnh đề that bị lược bỏ.
Ta quay trở lại câu văn của Hemingway.
“Yes,” I said. “Isn’t it pretty to think so?”
Trước câu văn này là cuộc đối thoại của hai nhân vật, Jake và Brett, họ kể cho nhau nghe về tình yêu không viên mãn của mình. Brett nói rằng cô và Jake nếu sánh đôi với nhau thì hẳn cuộc sống sẽ vui vẻ lắm.
Và Jake đáp lại bằng câu văn nổi tiếng ấy: Isn’t it pretty to think so?
Jake có thể nói Isn’t it pretty to think that we could have had such a good time together?
Nhưng một câu nói dài như vậy thì thật rườm rà, và sao hay cho bằng cách nói mà Hemingway đã dùng.
Vocabulary:
Từ vựng tiếng Anh miêu tả sắc đẹp và tâm hồn phụ nữ
50 từ vựng tiếng Anh về du lịch
30 từ vựng tiếng Anh về ẩm thực
Còn bạn thì sao?
Lần tới khi đọc sách hoặc xem phim tiếng Anh, hãy cố lắng nghe những khi người ta rút gọn mệnh đề nhé. Để ý xem họ có dùng cách rút gọn nào mà bài học hôm nay đề cập tới hay không. Họ đã dùng động từ gì, và mệnh gì nào đã được rút gọn.
Hãy cố gắng luyện tập với những mệnh đề bạn nghe ra. Luyện tập thường xuyên sẽ giúp bạn tiến bộ.
Và đây là nhóm dịch thuật Lightway, thân chào tất cả các bạn.