Tổng thống Andrew Jackson, tổng thống thứ bảy của nước Mỹ, rất khác so với các đời tổng thống trước ông. Nhà ông nghèo, ít học, và sống ở miền tây đất nước.
Jackson trở nên nổi tiếng toàn quốc vào đầu những năm 1800, ban đầu là một chiến binh chống lại các bộ lạc da đỏ bản địa, sau đó là tướng quân trong Chiến Tranh 1812 chống lại quân Anh.
Hình ảnh anh hùng vũ trang, con người của nhân dân khiến ông là lựa chọn lý tưởng cho chức tổng thống. Nhưng những nhà phê bình nói rằng Jackson không chấp nhận những giới hạn quyền lực.
Ông cũng được nhớ tới như là người ủng hộ chế độ nô lệ, và đàn áp người da đỏ bản địa, buộc họ phải rời bỏ quê hương.
Tuổi thơ cuồng loạn của tổng thống Andrew Jackson
Song thân của tổng thống Andrew Jackson là di dân gốc Ireland. Cha ông mất trong một tai nạn trước khi Andrew, đứa con thứ ba, chào đời.
Khi các xứ thuộc địa Mỹ tham gia cuộc chiến giành độc lập, Andrew cùng hai người anh chiến đấu chống quân Anh mặc dù lúc đó Andrew còn rất trẻ, chưa đủ tuổi đầu quân.
Ông anh cả sớm tử trận. Còn Andrew và người anh kế đề bị quân Anh bắt. Andrew bị cắt một vệt trên mặt, để lại vết sẹo theo ông suốt cả đời. Nhưng may mắn hơn người anh, Andrew sống sót qua sự giam cầm.
Ít lâu sau, mẹ Andrew lâm bệnh qua đời. Ở tuổi 15, Andrew Jackson không cha không mẹ không gia đình. Ông nhanh chóng bỏ trường bỏ lớp, nhưng vẫn duy trì thói quen tự học, đủ để trở thành một luật sư. Ông chuyển đến nơi ngày nay là Nashville, Tennessee, nơi ông hành nghề luật sư và sống rất ổn. Rồi ông sắm nhà cửa, tậu nô lệ.
Jackson vóc người cao ráo, gầy, tóc đỏ, và đôi mắt xanh trong. Đôi lúc ông rất hài hước. Ông thích khiêu vũ, tiệc tùng, và đánh bạc kiếm tiền. Có khi ông rất hung tợn, và nổi tiếng là dễ nổi giận. Jackson từng đánh tay đôi với nhiều người, và có lần đã giết một gã đàn ông vì xúc phạm vợ ông.
Nhưng nhiều người thích tính cách nhiệt thành và xông xáo của Jackson. Khi nước Mỹ tham gia Chiến Tranh 1812, Jackson lần lượt trở thành hạ nghị sĩ, thượng nghị sĩ, rồi thẩm phán.
Ba nickname của tổng thống Andrew Jackson
Jackson không được đào tạo qua bất kỳ trường lớp quân sự chính quy nào. Nhưng trong Chiến Tranh 1812, ông tình nguyện đầu quân tại bang Tennessee và nhanh chóng nắm giữ vị trí chỉ huy.
Binh lính rất trọng nể ông. Jackson thậm chí còn từ chối lệnh giải tán quân đội của chính quyền. Và khi một số binh lính thuộc hạ muốn rời bỏ hàng ngũ, ông rút súng đe dọa. Với tính cách không thỏa hiệp và mạnh mẽ như một thân cây, binh lính gọi Jackson là “Old Hickory.”
Một nhóm người Da Đỏ Creek gọi ông bằng một cái tên khác. Sau khi ông đánh bại họ trong một trận giao tranh, Jackson thương thuyết một hiệp ước trừng phạt cả những kẻ địch và đồng minh da đỏ bản địa.
Hiệp ước còn khắc nghiệt hơn cả yêu cầu của của chính phủ Mỹ. Theo đó, người da đỏ Creek, cùng nhiều bộ lạc khác, phải từ bỏ đất đai của họ.
Hành động này được người định cư da trắng ca ngợi, nhưng đối với người Creeks thì dĩ nhiên đó là đàn áp, họ gọi ông là “Sharp Knife.”
Chiến dịch quân sự nổi tiếng nhất của ông diễn ra tại New Orleans, Louisiana. Lúc đó, một binh đoàn Anh thiện chiến chuẩn bị tấn công. Jackson phòng vệ thành phố với một toán nhỏ binh lính nghiệp dư. Quân của ông chủ yếu là những người tình nguyện, người da đen tự do, người Creoles, người da đỏ bản địa, và cướp biển.
Đội quân ô hợp ấy không chỉ đánh bại quân Anh, mà còn không tổn thất một binh một tốt nào.
Jackson không biết rằng trận đánh ấy xảy ra sau khi Anh và Mỹ đã thỏa thuận đình chiến. Nhưng chiến thắng của ông vẫn làm người Mỹ nở mày nở mặt. Từ đó ông nổi tiếng, và trên khắp đất nước người ta gọi ông là “Hero of New Orleans.”
Một con người của nhân dân
Cử tri trên khắp cả nước cũng ủng hộ Jackson. Ông đặc biệt được người ta yêu mến tại miền Nam và miền Tây.
Nhiều người Mỹ thấy ông là một con người của nhân dân, của quần chúng. Họ tin rằng thành công của ông đến từ kinh nghiệp và siêng năng làm việc, không phải từ của cải và gia thế.
Cuộc bầu cử năm 1824, Jackson được ủng hộ nhiều hơn bất kỳ ứng viên nào khác. Nhưng, vì không có ứng viên nào chiếm được đa số phiếu bầu, nên các nhà lập pháp của Thượng Viện phải quyết định kết quả.
Họ chọn John Quincy Adams, con trai của nguyên tổng thống John Adams. Một phần vì họ được một lãnh đạo trong Quốc Hội là Henry Clay thuyết phục rằng Jackson không có nhiệt huyết trở thành tổng thống.
Ngay sau lên chức tổng thống, John Quincy Adams bổ nhiệm Lay vào chức thư ký chính phủ. Sự bổ nhiệm ấy làm Jackson nổi giận. Ông tin rằng Adams và Clay đã “đi đêm” với nhau.
Trong kỳ bầu cử tiếp theo bốn năm sau đó, Jackson chiến thắng áp đảo Quincy Adams. Và ngay sau khi nhậm chức ông đuổi việc Henry Clay.
Tìm hiểu lịch sử Mỹ:
Tổng thống Abraham Lincoln và nước Mỹ chia rẽ
Pháo đài Sumter, nơi khởi đầu của nội chiến Mỹ
Một tổng thống đầy quyền lực
Jackson muốn trở thành nhà lãnh đạo quyền lực, có thể kiểm soát chính quyền liên bang. Ông muốn chính phủ trung ương phải có quyền lực vượt trên chính quyền bang.
Chẳng hạn, Jackson từ chối để bang South Carolina vô hiệu hóa, tức là phớt lờ, một đạo luật liên bang mà quan chức bang này phản đối. Jackson nói nếu họ không tuân theo đạo luật thì sẽ bị coi là phản quốc và phải nhập ngũ. Cuối cùng thì South Carolina và Quốc hội cũng đạt đến một sự thỏa hiệp về đạo luật.
Jackson cũng từ không cho phép mở rộng đặc quyền của Ngân hàng Quốc gia. Ông tin rằng ngân hàng thiên vị những nhà công nghiệp và thương nghiệp so với nông dân và thường dân. Động thái này của ông rất được cử tri ủng hộ – nhất là giới nông dân và người mới định cư.
Nhưng đối thủ của Jackson cảnh báo về quyền phủ quyết của ngân hàng. Họ bất đồng với kế hoạch kinh tế của tổng thống, và phản đối cách làm vượt ngoài khuân khổ Quốc Hội của ông. Các nghị sĩ cáo buộc Jackson đã hành động không tuân theo luật pháp.
Những người ủng hộ Jackson trả đũa. Họ gạch bỏ những phê bình đối với tổng thống trong những hồ sơ của Thượng Nghị Viện.
Bài viết được tổng hợp và biên soạn bởi Dịch thuật Lightway, chúng tôi chuyên nhận dịch tài liệu tiếng Anh tiếng Việt giá thấp nhất trên thị trường, đặc biệt là dịch thuật hợp đồng tiếng Anh.
Đạo luật Indian Removal Act năm 1830
Jackson phủ quyết nhiều dự luật hơn cả sáu tổng thống đời trước cộng lại. Ông tích cực vận động cho một đạo luật chính: đạo luật Indian Removal Act 1830 (Tạm dịch: Đạo luật tái định cư dân da đỏ 1830)
Jackson tin rằng người da đỏ bản địa đã chiếm đất đai vốn thuộc về người định cư da trắng. Ông cũng cho rằng cần phải tiêu diệt người da đỏ bản địa, hoặc đồng hóa văn hóa của họ với người da trắng.
Đối phó với các bộ tộc da đỏ, Jackson đưa ra nhiều đề nghị dưới dạng các hiệp ước có vẻ rộng lượng và hào phóng, nhằm đuổi họ về bờ tây sông Mississippy.
Nhưng các hiệp ước này thường không công bằng hoặc phi pháp. Các bộ lạc chấp nhận hiệp ước hiếm khi nhận được những quyền lợi mà Jackson đã hứa hẹn. Một số bộ lạc, chẳng hạn như người Cherokees, đơn giản là từ chối ra đi.
Với quyền hạn của Đạo luật Indian Removal Act, các viên chức chính quyền Mỹ đã đuổi 15,000 người Cherokees ra khỏi quê cha đất tổ của họ. Họ phải vượt qua hành trình 1,600km để đến nơi ở mới. Khoảng 4000 người chết trên đường. Hành trình ấy được ghi nhớ với tên gọi “Trail of Tears” – Cung đường đẫm lệ
Còn đối với người định cư da trắng, các chính sách di dân của Jackson đã cung cấp cho họ hơn 100,000 km vuông đất đai để canh tác sinh sống. Hàng ngàn đồn điền trồng bông được di chuyển về phía tây cùng với lực lượng lao động nô lệ.
Đạo luật Indian Removal Act không chỉ góp phần tạo ra sự bùng nổ nền kinh tế trồng bông, mà còn thúc đẩy mở rộng chế độ nô lệ trên nước Mỹ.
Những năm cuối đời
Năm 1837, Jackson chính thức rời khỏi Nhà Trắng, nhưng vẫn chưa buông vai trò tổng thống. Ông cố vấn cho các tổng thống kế nhiệm, những người đã theo ông từ quê nhà Tennessee.
Jackson đặc biệt có ảnh hưởng với hai tổng thống tương lai: Martin Van Buren, nguyên phó tổng thống của ông; và James Polk, người có cùng những niềm tin với ông, đến mức được gọi là “Young Hickory.”
Hiền thê của Jackson, bà Rachel, đã qua đời trước khi ông nhận nhiệm sở. Tuy không có với nhau mặt con nào, hai ông bà nuôi dạy hai đứa trẻ, một đứa là trẻ mồ côi dân da đỏ, chết khi vừa mới lớn; và một người cháu mà họ gọi tên là Andrew Jackson nhỏ.
Andrew Jackson nhỏ cùng vợ sống với vị cựu tổng thống vào những năm cuối đời của ông. Ông mất trên giường bệnh năm 78 tuổi, vì những vết thương trong quá khứ và vì tuổi già. Nhưng di sản của ông vẫn còn sống mãi.
Di sản của tổng thống Andrew Jackson
Jackson đã thay đổi chức vị tổng thống của nước Mỹ. Sau ông, các ứng viên tổng thống buộc phải cho thấy họ có khả năng kết nối với cử tri chứ không chỉ những nhà lập pháp.
Ông cũng gia tăng quyền lực của vị trí hành pháp này. Jackson thường chất vấn – hoặc bãi bỏ – quyền của Quốc Hội, Hiến Pháp, và Tối Cao Pháp Viện.
Ông cũng khởi xướng chuyện thay thế những viên chức chính quyền có kinh nghiệm bằng những người trung thành với ông.
Các nhà phê bình còn phong thêm cho Jackson một danh hiệu, là King Andrew, King Mob, hay American Cesar. Những người phản đối Jackson đã hợp thành một đảng mới gọi là Whigs.
Một phần di sản của tổng thống Andrew Jackson là hai hệt thống đảng vần còn tồn tại tới ngày nay tại Mỹ.
Nhưng những ai đã yêu mến Jackson thì sẽ yêu ông rất nhiều. Khởi đầu bần hàn, con đường vươn tới quyền lực, và bảo vệ dân thường, là những nguồn cảm hứng cho họ.
Tại Mỹ, cái tên Andrew Jackson vẫn còn được dùng như một biểu tượng tích cực cho nền dân chủ Mỹ.