Thử tưởng tượng bạn đang dạo phố ở một thành phố nào đó tại Mỹ. Có thể bạn sẽ nghe thấy người ta nói chuyện với nhau, đại loại những câu chuyện như:
A: Should we try that restaurant? I hear the food is cheap!
B: Their food is supposed to be bad, though. There’s a reason the food is cheap!
A: Yeah, but I need to save money for my Mom’s Christmas gift!
Trọng tâm câu chuyện trên không phải nói với bạn rằng Mỹ có nhiều nhà hàng, dù thực tế thì nhiều thật, và có rất nhiều nơi ăn ngon nổi tiếng.
Nên đọc: Sáu điểm khác nhau giữa tiếng Anh-Anh và tiếng Anh-Mỹ
Nhưng điều mà nhóm dịch thuật Lightway muốn nói với các bạn qua câu chuyện trên, đó chính là cách mà người Mỹ bày tỏ sự bất đồng ý kiến với nhau trong các cuộc nói chuyện hàng ngày. Và tất nhiên, chúng ta khi trò chuyện với nhau, bàn về việc đi xem phim, đi du lịch, hay làm một điều gì đó, thì hiếm khi nào mà mọi người không tranh cãi với nhau, người chọn cái này, người thích cái kia.
Người Mỹ thường dùng những từ như thought và but để phản bác đối phương, hoặc thể hiện sự không đồng tình của mình. Họ có thể dùng những từ này theo những cách cụ thể, và tùy từng trường hợp mà điều chỉnh mức độ nặng nhẹ.
Trong bài viết hôm nay trong chuyên mục Văn Phạm Mỗi Ngày, hãy cùng Dịch Thuật Lightway tìm hiểu cách dùng hai từ thought và but để bác ý kiến của người khác nhé.
Cách dùng Though
Though thường được dạy là dùng để dẫn vào một mệnh đề nói về một kết quả không mong đợi.
Ví dụ, bạn có thể đọc thấy một câu thế này: Though it was raining, we went for a walk.
Though không được dùng phổ biến lắm trong đàm thoại hàng ngày.
Susan Conrad và Douglas Biber là hai chuyên gia về văn phạm. Họ nói rằng trong đàm thoại hàng ngày thì though thường được dụng như một trạng từ. Trạng từ này có thể đóng vai trò chuyển tiếp giữa hai câu. Nói cách khác, nó nối ý tưởng của hai câu lại với nhau. Khi though được dùng từ một từ chuyển tiếp thì nó diễn tả ý trái ngược, hoặc bất đồng.
Nó thường nằm ở cuối câu.
Gợi ý: Bổ ngữ (modifier) được dùng thế nào trong văn bản khoa học
3 cách dùng phổ biến của though trong đàm thoại hàng ngày
Theo Conrad và Biber thì though được dùng theo ba cách phổ biến:
1 – Thể hiện sự trái ngược với phát biểu trước đó
Trước tiên, người nói có thể dùng though để bày tỏ sự trái ngược, tương phản với phát biểu của chính họ.
Chẳng hạn như, bạn nói về cái quần mới của mình:
These jeans are a little loose. I like the color, though (Cái quần này hơi rộng. Nhưng tôi thích màu của nó.)
2 – Thể hiện sự trái ngược với phát biểu của người khác
Cách dùng phổ biến thứ hai là bày tỏ sự trái ngược, một mặt khác, với điều mà người khác nói. Không nhất thiết như thế nghĩa là bạn không đồng ý với họ, chỉ là bạn bổ sung thêm một điểm đối lập với những gì mà họ trình bày mà thôi.
Ví dụ:
A: These jeans are really nice (Cái quần này đẹp ghê)
B: Yeah, they’re expensive, though. (Đẹp, cơ mà mắc)
3 – Bày tỏ sự bất đồng ý kiến với người khác
Cách dùng phổ biến thứ 3 của though đó là bày tỏ sự phản đối của bạn với những gì người khác nói.
Ta xem ví dụ sau:
A: These jeans are really nice!
B: They’re poorly made, though (nhưng mà gia công dở ẹc)
Với một số người Mỹ thì cách phản bác này có phần thô lỗ, nhất là nếu không phải là bạn bè thân quen gì. Bởi vì cách nói này khá là thẳng và phũ.
Nên đọc: Câu hỏi đuôi (tag question) trong tiếng Anh dễ học, phải không?
Cách phản biện với But
But cũng có nghĩa là nhưng, tuy nhiên và rõ ràng là dùng để phản bác lại người khác, bày tỏ rằng bạn không đồng ý. Trong đàm thoại hàng ngày thì but là một liên từ, thường đứng ở đầu câu.
Tuy though và but có vẻ giống nhau, nhưng giữa chúng có những khác biệt quan trọng về cách dùng, nhất là khi nói chuyện.
Ta thử xem hai ví dụ sau đây:
A: I really like those jeans!
B: But you told me last week that you dont like jeans!
Bạn B gián tiếp phản bác ý kiến của bạn A. Tại sao bạn b lại chọn bắt dùng but để bắt đầu câu nói của mình?
Nếu dùng though thì bạn B sẽ nói: You told me last week that you dont like jeans, though!
Dùng but để phản bác sẽ có nghĩa mạnh hơn, tức là bạn thực sự cảm thấy rằng điều đó không đúng, bạn bày tỏ rằng mình thực sự không đồng ý.
Khi bắt đầu một câu bằng từ phản bác, như but, thì sẽ thể hiện sự không đồng tình một cách mạnh mẽ.
Một số cách nói khác của but
Người Mỹ sẽ giảm mức độ mạnh mẽ của từ but bằng cách thêm vào đằng trước nó một vài từ khác. Phổ biến nhất là yeah.
Dưới đây là một ví dụ
A: I really like those jeans!
B: Yeah, but you told me last week that you dont like jeans.
Cách phản bác này, tuy vẫn là thân mật giữa bạn bè với nhau, nhưng nghe nhẹ nhàng và ít áp đặt hơn. Mở đầu cầu bằng một từ thể hiện sự đồng tình, như yeah, người nói có thể làm giảm bớt mức độ gay gắt khi họ phản bác lại vấn đề.
Dùng yeah but thì kém lịch sự hơn though, theo Conrad và Biber. Ngoài ra, yeah but cũng bớt mang tính áp đặt hơn so với chỉ dùng but.
Các bạn nên làm gì?
Quay trở lại với cuộc đối thoại ở đầu bài:
A: Should we try that …
Bạn có để ý thấy hai người bạn đó bày tỏ sự không đồng tình và khác quan điểm bằng từ though không? Và một người dùng yeah but để phản bác người kia.
Tuy lý thuyết là thế, nhưng để học được cách dùng của hai từ này và sử dụng chính xác không phải điều dễ. Bạn phải nỗ lực nhiều để học văn phạm, lựa chọn từ ngữ, và tìm hiểu văn hóa của người Mỹ nữa.
Tuy nhiên, lần tới khi xem phim hoặc đọc sách, bạn hãy để ý cách người ta dùng từ but và though để phản bác lẫn nhau nhé. Hãy nghiên cứu tình huống của họ và ngữ cảnh họ sử dụng.
Chúc các bạn thành công. Mình là admin của Nhóm dịch thuật Lightway. Nhóm chuyên nhận dịch thuật các tài liệu lịch sử, triết học, tôn giáo.
