English Study

Xin và cho lời khuyên bằng tiếng Anh thế nào cho đúng?

2,116 views

Bài viết này nằm trong Series: Hướng dẫn viết các loại thư tiếng Anh của dịch thuật Lightway

Chỉ xin lời khuyên khi ta thực sự cần và sẵn sàng lắng nghe, đừng xin những lời khuyên mà bạn đã biết trước người ta sẽ nói vậy. Như thế là không công bằng với người ta, vì họ phải mất thời gian khuyên bạn. Ngoài ra, việc nghe ai đó khuyên cũng có thể khiến ta khó chịu.

Nếu bạn là người cho lời khuyên thì hãy chỉ trả lời cho những vấn đề mà người khác nêu ra. Đừng lạm bàn, nói dông dài.

Nếu người ta không hỏi, thì bạn cũng dại dột mà khuyên bảo, kẻo nếm trái đắng. Nói chung, chỉ nên cho lời khuyên khi người ta chân thành hỏi bạn.

Những dạng thư có thể liên quan tới việc xin và cho lời khuyên

Thư xin xỏ, yêu cầu
Thư tặng, biếu
Thư đề xuất
Thư từ chối
Thư trả lời yêu cầu
Thư cám ơn

Nên nói gì khi xin hoặc cho lời khuyên

Khi xin lời khuyên thì bạn hãy nêu ngắn gọn vấn đề. Cho đối phương biết bạn muốn gì, và có thể nói lý do tại sao bạn chọn họ để xin lời khuyên. Khẳng định rằng họ không nhất thiết phải cho lời khuyên nếu không muốn. Và cám ơn nếu họ dành thời gian cho bạn.

Để cho lời khuyên, hãy bắt đầu bằng cách xác nhận lại yêu cầu của đối phương (You asked my advice about your college plans), hoặc bằng cách giải thích lý do bạn viết bức thư này (bạn bất chợt nghĩ ra điều gì đó thú vị, hoặc bạn có một ý tưởng hữu ích). Nêu ý kiến, lời khuyên, hoặc đề xuất của bạn. Giải thích lý do nếu cần thiết. Nếu có, hãy nói về những hành động mà bạn nghĩ đối phương nên thực hiện. Và nhớ bao gồm một câu đại loại như this is only my opinion, I know you will use your own good justment, just an idea v.v. Cuối cùng, động viên đối phương hãy tự tin, nói rằng bạn tin họ sẽ có quyết định sáng suốt để xử lý tình huống, dù khó khăn thế nào.

Hãy cám ơn người nào cho bạn lời khuyên, bày tỏ sự trân trọng của bạn, và nói với đối phương rằng lời khuyên của họ rất hữu ích. Nếu bạn không chấp nhận lời khuyên của họ thì cũng hãy cám ơn vì họ đã bỏ thời gian và tâm sức ra mà quan tâm tới chuyện của bạn. Khi nhận được một lời khuyên không mong muốn hoặc không phù hợp thì vì phép lịch sự bạn cũng hãy cám ơn họ.

Những gì không nên nói khi xin hoặc cho lời khuyên trong tiếng Anh

– Đừng giải thích quá nhiều. Chỉ nên vắn tắt những đề xuất hoặc hành động trong một vài câu.

“Dù bạn khuyên gì thì cũng hãy ngắn gọn thôi” Horace

Tính súc tích là một điều khó trong một bức thư cho lời khuyên. Chúng ta thường hay cố nói cặn kẽ và chi tiết những gì mình biết. Hãy tiết chết. Sau khi viết thư xong, hãy xóa đi một nửa. Người ta muốn biết thêm thì sẽ tự động hỏi, lúc đó hãy nói.

– Tránh dùng từ should (nên) như cách nói I think you should (Tôi nghĩ bạn nên … abc). Không ai có thể nói người khác nên làm gì hoặc không nên làm gì. Hãy tìm cách nói linh hoạt hơn nếu bạn muốn khuyên họ nên làm gì đó.

– Không nên chỉ đưa ra một câu trả lời và nói rằng đó là điều chính xác nhất. Hãy đưa ra nhiều khả năng, nhiều tình huống, và nhiều cách tiếp cận nếu có thể.

Luyện kỹ năng viết tiếng Anh với Lightway:
Cách để viết một bài báo hoặc tin tức tiếng Anh
Hướng dẫn viết báo cáo tiếng Anh (English report)
8 câu hỏi khi viết luận án tiến sĩ

Một số mẹo để viết thư xin và cho lời khuyên

– Khi cho lời khuyên thì bạn hãy tế nhị và tế nhị hơn nữa. Hãy đọc lại bức thư cho lời khuyên ấy như thể nó được viết cho bạn. Bạn cảm thấy thế nào? Liệu người ta đọc có bị tổn thương hay khó chịu không?

“Lời khuyên giống như hạt tuyết, hạt càng nhẹ thì đọng lại càng lâu, càng chìm sâu vào đầu”
Samuel Taylor Coleridge

– Hãy bắt đầu bằng một lời động viên, lời thăm hỏi để tạo bầu khí tích cực cho lời khuyên bạn sắp đưa ra

– Hãy cụ thể: những câu như Get a grip (cố gắng lên), Shape up! (Vực tinh thần lại), hay Try harder! (Đừng bỏ cuộc) không phải là lời khuyên. Nếu có thể, hãy cho tên và thông tin liên hệ của một nguồn tài nguyên nào đó bạn cung cấp cho người ta, chi phí mà bạn lưu ý, và các bước cụ thể để đạt mục tiêu.

Góc quảng cáo

– Nếu có thể, hãy chuyển việc cho lời khuyên đến một ai đó. Nhất là nếu lời khuyên của bạn là tự nguyện, thì hãy cân nhắc nên nhờ người khác cho lời khuyên mà bạn muốn khuyên. Lời khuyên của bố mẹ thì con cái không nghe, nhưng từ một người nào đó thì nó lại nghe. Lời khuyên của sếp thì bạn nghe, chứ của đồng nghiệp thì bạn lại không nghe, hoặc ngược lại. Tức là, chọn người thích hợp mà bạn nghĩ rằng đối phương sẽ dễ tiếp nhận lời khuyên hơn.

– Khi cho một lời khuyên tự nguyện, hãy tôn trọng và ý tứ, chỉ đề xuất ở mức độ mà đối phương có thể tiếp nhận. Trong trường hợp này thì thể bị động, hoặc cách nói gián tiếp sẽ tốt hơn. (If the loans could be consolidated thay vì nói If you would consolidate your loans). Cũng nên thêm vào một câu trung gian, I noticed that… hoặc Do you need any help?.

Bài viết này nằm trong Series: Hướng dẫn viết các loại thư tiếng Anh của dịch thuật Lightway

Một số trường hợp đặc biệt

Thư cho lời khuyên chuyên môn (tư vấn của luật sư, chương trình chăm sóc sức khỏe của bác sĩ, bài tập của giáo viên v.v.) thường được viết cẩn thận hơn nhiều so với các loại thư khuyên bảo thông thường. Lời khuyên phải có tính chuyên môn, có nguồn tham khảo cho thông tin đưa ra. Các bạn cần sao chụp những bức thư cho lời khuyên kiểu này (và đôi lúc có thể cần phải gửi cho bên thứ ba thẩm định). Xã hội này đụng cái là kiện cáo nhau, nên dù có làm người tốt thì cũng phải làm cho đúng cách vào tự bảo vệ mình trước.

Nếu bạn xin khuyên về việc đầu tư tiền bạc, hoặc một tình huống có liên quan đến tài chính, thì bạn cần phải nhấn mạnh cho đối phương biết rằng mọi hậu quả bạn tự chịu chứ không liên quan gì đến họ. Có như thế thì họ mới mạnh dạn mà cho bạn lời khuyên. Tuy nhiên đã liên quan đến tiền bạc tài chính thì thường ít có lời khuyên miễn phí, và bạn nên tìm những nhà có kiến thức chuyên môn mà xin lời khuyên.

Nếu bạn là người cho lời khuyên, nhưng bức thư của bạn bị đối phương phớt lờ, hoặc tiếp nhận một cách thờ ơ, thì đừng bao giờ khuyên người đó bất cứ cái gì nữa. “Sau khi đã cho lời khuyên thì tốt nhất bạn đừng quan tâm việc người ta có đón nhận hay không, và đừng bao giờ cố gắng thuyết phục họ làm theo lời khuyên.” Hannah Witall Smith

Tuyệt đối không cho những lời khuyên nói xấu bất kỳ ai hay bất kỳ công ty nào hay sản phẩm nào. Ngoài vấn đề đạo đức thì bạn có thể sẽ gặp rắc rối với pháp luật.

Góc quảng cáo

Định dạng một bức thư cho lời khuyên trong tiếng Anh

Hãy sử dụng giấy viết thư tiêu chuẩn của công ty bạn, tức là có logo địa chỉ công ty, để viết cho các đối tác khác hoặc người ngoài công ty. Nếu trong nội bộ công ty, hoặc các mối quan hệ xã hội, thì dùng giấy thông thường là được.

Việc chọn viết tay hay đánh máy cũng tùy vào mức độ thân mật bạn muốn thể hiện trong bức thư. Thư tay gửi cho nhân viên có thể sẽ quá cá nhân, còn thư đánh máy thì sẽ khách quan hơn. Mặt khác, nếu viết thư cá nhân trong một số tình huống kinh doanh nhạy cảm thì điều đó có nghĩa là bạn đang viết dưới danh nghĩa một người bạn.

Từ vựng hữu ích khi viết thư cho hoặc xin lời khuyên

Advantageous	Consult	Forethought
Precaution	suitable	Counsel
Guidance	Principle	Urge
Advocate	Debate	Guidelines
Predent	Useful	Appropriate
Desirable	Insight	Rational
Valuable	Apt	Direction
Instructions	Reasonable	Warn
Beneficial	Encourage	Openmined
Recommend	Weigh	Careful
Examine	Opinion	Resource
Wisdom	Caution	Expedient
Persuade	Sensible	Worthwhile
Consider	Fitting	Practical
study

Một số cụm từ

alert you to the possibility	look into
as I understand it	might want to
backseat driver	piece of advice
compare notes	so far as I know
consider carefully	speak for
I am convinced that	take care of
I don’t like to interfere, but	take into account
I feel/assume/presume/think	take it amiss/the wrong way
I have the impression that	take to heart
if you don’t mind	think about
in my estimation / judgment/	think through
opinion/view	to my way of thinking
I noticed that	I noticed that
I take it that	weigh both courses of action
just wanted to suggest/ recommend	whether you take my advice or not
keep a lookout for/an eye on	you’ve probably already thought of this, but
kick around this idea