Ai trong chúng ta cũng biết tay dơ thì rửa cho sạch. Và bất kỳ cái gì dơ thì chúng ta cũng đều có thể rửa. Gần như là mọi thứ.
Nhưng thành ngữ It will not wash – không thể gột sạch thì lại không liên quan gì tới việc giặt giũ hay tẩy rửa, nó nói về sự hiệu quả của một ý tưởng. Trong bài viết hôm nay hãy cùng dịch thuật Lightway tìm hiểu thành ngữ này.
Anh Smith trình bày với giám đốc công ty một ý tưởng. Anh ta muốn tiết kiệm tiền cho công ty bằng cách tăng giá bán. Đồng thời, anh ta cũng đề nghị công ty hãy bán hàng hóa chất lượng kém. Nếu giám đốc thích ý tưởng đó thì chắc hẳn Smith sẽ được tăng lương. Có lẽ anh ta còn kiếm được một công việc tốt hơn trong công ty này.
Làm ăn chân chính bao giờ cũng rất chậm. Vậy nên giám đốc của Smith cũng khá băn khoăn với ý tưởng này. Nhưng cuối cùng bà lắc đầu nói:
I’m sorry, Smith. It just will not wash
Nghĩa của câu thành ngữ It will not wash là It will not clean (dịch sát là: sẽ không gột sạch được đâu). Nhưng ý tưởng của Smith không liên quan gì tới chuyện giặt giũ hay tẩy rửa, tại sao bà giám đốc lại nói It will not wash.
Một chút lịch sử
Hầu hết các chuyên gia ngôn ngữ đều đồng ý rằng It will not wash nghĩa là It will not work (không có hiệu quả). Eric Partridge viết rằng câu nói này có lẽ xuất hiện tại Anh trong những năm 1800. Charlotte Bronte dùng nó trong một cuốn truyện xuất bản năm 11849. Bà viết That wiln’t wash, miss.
Ms. Bronte ý muốn nói là thuốc nhuộm dùng để nhuộm màu quần áo thì không tốt. Màu sắc ấy sẽ không thể lưu giữ trên vật liệu được.
Vào thế kỷ thứ 19 tại Anh, cách nói này dần mang nghĩa là một lời phát biểu không đáng tin (undependable). Nó được dùng chủ yếu để mô tả một ý tưởng. Nhưng đôi lúc cũng được dùng để nói về một ai đó.
Một nhà phê bình từng nói về thơ của Robert Browning: He won’t wash. Ý của nhà phê bình này không phải nói ông nhà thơ không sạch sẽ. Ý ông ta là thơ của Browning sẽ không thể tồn tại được lâu.
Ngày nay, chúng ta biết rằng nhận định đó của ông đã sai, thơ của Browning vẫn nổi tiếng tới bây giờ. Robert Browning còn được xem là một trong những nhà thơ lớn của văn học Mỹ, ai cũng biết tới. Còn cái người đã nói thơ của Browning would not wash thì không ai nhớ tới cả.
Đọc thêm về thành ngữ:
Pay through the nose – khi bạn mua hớ
Couch potato nghĩa là gì
To Talk turkey – cảnh tỉnh
May mắn cho anh chàng Smith của chúng ta là bà giám đốc vẫn giữ anh ta lại làm việc. Vậy nên bà ấy talked turkey với anh ta.
Your idea would be unfair to our buyers. Think of another way to save money.
Một thế kỷ trước, to talk turkey tức là khuyên bảo ai đó cách nhẹ nhàng. Những người Thổ Nhĩ Kỳ khi vào trong quán thường nói năng rất nhẹ nhàng với nhau để tránh làm phiền tới người khác. Vài năm trở lại đây, câu nói talk turkey này mang nghĩa là chỉ bảo cho ai đó điều gì đó quan trọng, trong tiếng Việt chúng ta có từ cảnh tỉnh mang nghĩa tương tự.
Anh Smith nghĩ ra một ý tưởng hay hơn sau khi đã được bà giám đốc cảnh tỉnh cho như vậy. Anh được tăng lương.
Vậy nên nếu ý tưởng của bạn will not wash thì bạn hãy tự talk turkey với chính bản thân mình và tìm ra ý tưởng khác hay hơn.