Chào tất cả các bạn. Viết đề xuất nghiên cứu là một công việc quan trọng và thường xuyên mà hầu hết mọi người đều phải trải qua nếu học lên cấp đại học hoặc sau đại học. Nhóm dịch thuật Lightway đã có một bài viết giải thích đề xuất nghiên cứu là gì và những câu hỏi quan trọng cần cân nhắc khi viết đề xuất nghiên cứu. Trong bài viết này, chúng ta sẽ nói tới cấu trúc một đề xuất nghiên cứu. Một bài đề xuất tốt thì cần có những gì, bố cục ra sao, sắp xếp thế nào. Tuy mỗi đề xuất đều là riêng biệt và có những đặc điểm riêng khác nhau, nhưng ở một cái nhìn khái quát chúng có những điểm chung về quy tắc mà người viết cần nắm rõ về tuân thủ.
Bài viết này nằm trong Series hướng dẫn viết luận án tiếng Anh của nhóm dịch thuật Lightway
Cấu trúc một bài đề xuất nghiên cứu
Một đề xuất nghiên cứu tốt thì cần có ba phần chính, thường được trình bày thành ba chương, như sau:
Chương 1 – Giới thiệu
1.1 Giới thiệu bối cảnh
1.2 Trình bày vấn đề
1.3 Mục tiêu nghiên cứu
1.4 Mục đích/lý giải tính cần thiết của nghiên cứu
1.5 Tầm quan trọng của nghiên cứu
1.6 Câu hỏi nghiên cứu
1.7 Giả thuyết/Giả định
1.8 Phạm vi nghiên cứu
1.9 Giới hạn của nghiên cứu
1.10 Định nghĩa các thuật ngữ
1.11 Bố cục của nghiên cứu
Chương 2: Khảo sát tư liệu
2.1 Giới thiệu nguồn tư liệu
2.2 Tư liệu lý thuyết
2.3 Tư liệu thực tiễn
2.4 Khung khái niệm
2.5 Tóm tắt nguồn tư liệu
Chương 3: Phương pháp và thiết kế nghiên cứu
3.1 Giới thiệu
3.2 Loại và nguồn dữ liệu: nguyên bản, thứ cấp
3.3 Phương pháp thu thập dữ liệu/thiết kế nghiên cứu
3.4 Phạm vi lấy mẫu
3.5 Kỹ thuật/quy trình lấy mẫu
3.6 Trình bày dữ liệu và kỹ thuật phân tích
3.7 Khung thời gian (Lịch trình thực hiện)
3.8 Ngân sách dự kiến
Bài nghiên cứu đề xuất tốt cần có bố cục rõ ràng, mạch lạc, và tuân theo những chuẩn mực chung
Phần phân tích dữ liệu
Đây là một phần tóm gọn các phương pháp mà bạn sử dụng để phân tích dữ liệu thu thập được
Phân tích dữ liệu là quy trình diễn giải ý nghĩa của dữ liệu khảo sát
Hãy mô tả biện pháp xử lý dữ liệu của bạn, và cơ sở lý thuyết cho việc lựa chọn biện pháp ấy.
Sử dụng biểu đổ, bảng biểu để minh họa rõ ràng cho những gì bạn nói, giúp người đọc hiểu được phân tích của bạn.
Khung thời gian
Bạn cần lập một lịch trình thời gian chi tiết cho từng hoạt động nghiên cứu, từ khởi đầu cho tới khi kết thúc
Có thể sử dụng phương pháp đường găng (CPM – critical path method) để trình bày các mối liên hệ giữa những nhiệm vụ khác nhau. Đây là phương pháp hiệu quả để kiểm soát thời gian.
Tự kỷ luật bản thân là điều tối quan trọng khi thực hiện nghiên cứu.
Tài liệu tham khảo
Mọi dự án nghiên cứu đều phải có khảo sát tư liệu
Liệt kê tất cả các nguồn tư liệu mà bạn lấy ý tưởng, dù trực tiếp hay gián tiếp, trong nghiên cứu của mình.
Danh mục này sẽ nằm cuối nghiên cứu.
Các nguồn khác không được nhắc tới trong nghiên cứu nhưng bạn có đọc, và có giúp bạn thực hiện nghiên cứu cũng cần phải được liệt kê cần đủ.
Nguồn tham khảo nên liệt kê theo trình tự alphabe, là cách mà hầu hết các thể chế học thuật trên thế giới chấp nhận.
Phụ lục
Đây là bảng tra cứu các thuật ngữ có ý nghĩa đặc thù trong nghiên cứu của bạn
Hãy liệt kê mọi thuật ngữ và định nghĩa của chúng
Liệt kê và giải thích mọi từ viết tắt.
Tìm hiểu thêm về viết luận văn
– Khái quát về đề xuất nghiên cứu
– 8 câu hỏi khi viết luận án tiến sĩ
Cách trình bày chương 1 của đề xuất nghiên cứu
Chương 1 là phần giới thiệu đề xuất nghiên cứu của bạn. Trong phần này bạn sẽ trình bày bối cảnh thực hiện nghiên cứu, phát biểu vấn đề cần nghiên cứu giải quyết, trình bày mục đích của bạn, và cho biết nghiên cứu sẽ diễn ra thế nào. Đây là phần mở đầu của nghiên cứu, nên bạn cần cho người đọc thấy rằng vấn đề bạn trình bày là thực sự tồn tại va cần được giải quyết. Nó là lý do xác đáng cho việc thực hiện nghiên cứu.
Trong phần này các tác giả thường chia làm ba đoạn: đoạn đầu là nói về bối cảnh của nghiên cứu, đoạn thứ hai là trình bày vấn đề nghiên cứu, và đoạn cuối là các thông số của nghiên cứu.
Bối cảnh của nghiên cứu tức là khái quát vấn đề mà người nghiên cứu mong muốn tìm hiểu. Bối cảnh đóng vai trò quan trọng trong bất kỳ nghiên cứu nào, và nó nên đáp ứng các yếu tố sau:
– Làm rõ lý do cần có nghiên cứu này
– Chỉ ra các thách thức mà vấn đề đặt ra
– Chỉ ra cơ hội cải thiện vấn đề
– Mô tả rõ tầm nhìn của người nghiên cứu về vấn đề đặt ra
– Thuyết phục người đọc rằng vấn đề, hoặc cơ hội, đó thực sự tồn tại và cần giải quyết.
– Cho người đọc thấy rằng người nghiên cứu hiểu về lĩnh vực của mình, và có chuyên môn với những gì sắp thực hiện.
Phần giới thiệu bối cảnh
Nên viết ngắn gọn, tóm lược các thông tin tư liệu đã khảo sát; cần lôi cuốn độc giải, khiến họ quan tâm tới vấn đề, và có một cái nhìn bao quát vấn đề, đồng thời nắm được cấu trúc đại khái của nghiên cứu. Ngôn ngữ cần đơn giản và trực diện, viết sao cho thuyết phục người đọc.
Mỗi số lỗi mà người ta thường gặp khi trình bày bối cảnh nghiên cứu đó là:
– Không phân biệt được bối cảnh nghiên cứu và khảo sát tư liệu. Khảo sát tư liệu là phần trình bảy chi tiết các công trình liên quan đến điều mình nghiên cứu, còn bối cảnh là tóm gọn những yếu tố dẫn đến việc cần phải thực hiện nghiên cứu này.
– Một số nhà nghiên cứu dùng nội dung phần bối cảnh để chứng minh nhu cầu nghiên cứu. Nhưng phần này không nhằm mục đích đó mà chỉ khái quát vấn đề nghiên cứu.
– Thiếu tính rõ ràng do hành văn kém.
– Trích dẫn các công trình khác mà không giải thích tại sao mình lại làm vậy.
Phát biểu vấn đề nghiên cứu
Vấn đề nghiên cứu chính là vấn đề hoặc mối quan tâm mà nhà nghiên cứu tập trung vào. Ví dụ, nhà nghiên cứu có thể thắc mắc tại sao lượng tiêu thụ bia vẫn cao dù giá tăng. Anh ta cũng có thể đặt câu hỏi tại sao tỉ lệ học sinh bỏ học lại cao ở vùng nông thông dù được miễn học phí. Những mối bận tâm ấy có thể là tiền đề cho câu hỏi nghiên cứu. Phát biểu vấn đề nghiên cứu chính là gói gọn vấn đề của bạn trong một câu, hoặc một đoạn mà nó sẽ là nóng cốt cho nghiên cứu của bạn. Vậy nên, một vấn đề nghiên cứu sẽ xuất hiện khi có khoảng trống giữa điều mà nhà nghiên cứu biết và điều mà họ không biết.
Khi phát biểu vấn đề nghiên cứu thì bạn cần lưu ý những điểm sau:
– Rõ ràng minh bạch, ngắn gọn đúng trọng tâm. Người đọc phải nắm được ngay vấn đề cần giải quyết là gì.
Vấn đề nghiên cứu phải có tác động đến toàn bộ đề tài được khảo sát.
Vấn đề nghiên cứu phải có tính cấp bách, và xác đáng để thực hiện nghiên cứu.
Vấn đề phải “có thể nghiên cứu” được. Tức là có thể khảo sát nó bằng cách thu thập và phân tích dữ liệu.
Ngôn ngữ trình bày phải đơn giản và khách quan. Không văn hoa, bóng bảy, cảm tính.
