Chào các bạn đến với chuyên mục học thành ngữ – quán ngữ của nhóm dịch thuật Lightway. Trong bài viết hôm nay chúng ta hãy cùng tìm hiểu về thành ngữ Flash in the pan. Thành ngữ này thường dùng để nói về những hứa hẹn lớn lao, nhưng rồi thành ra chẳng có gì to tát cả.
Trước tiên ta tìm hiểu nghĩa đen của thành ngữ này. A flash tức là một luống sáng hoặc ngọn lửa lóe lên – trong chớp nhoáng rồi biến mất. Còn pan tức là cái chảo dùng nấu ăn. Và nó còn có nghĩa khác mà ta sẽ nói tới sau.
Thành ngữ flash in the pan – sớm nở tối tàn
Đôi lúc chúng ta dùng thành ngữ flash in the pan để nói về những thứ có vẻ đang diễn ra tốt đẹp. Có hy vọng! Nhưng rồi chỉ trong một cái chớp mắt – in the blink of an eye, mọi sự trở nên tồi tệ. Hay nói cách khác, mọi thứ đang từ tốt đẹp bỗng chốc biến thành tồi tệ.
Ta có thể dùng thành ngữ này để nói về thành công của một nghệ sĩ nếu thành công ấy đến nhanh và đi cũng nhanh. Khi một ca sĩ là a flash in the pan – sớm nở tối tàn, ta cũng có thể gọi họ bằng từ khác là a one-hit-wonder – chỉ có một bản hit. Cách nói này hàm ý rằng người đó chỉ có một bài hát nổi tiếng mà thôi, rồi sau đó biến mất khỏi ánh đèn – spotlight.
Dưới đây là ví dụ về cách dùng flash in the pan
I thought that my new boss was going to be here for a long time. But she was just a flash in the pan. Here today, gone tomorrow.
(Tôi tưởng sếp mới của tôi sẽ còn ở đây lâu. Nhưng bà ấy chỉ là ánh chớp xẹt qua bầu trời. Nay đây, mai đó.)
Có thể bạn quan tâm:
Thành ngữ No Smoke Without Fire – Không có lửa làm sao có khói
Một số thành ngữ với Ghost cho ngày Halloween
When life gives you lemons… và thành ngữ với lemon
Pass the buck – Khi bạn không dám nhận trách nhiệm
Flash in the pan – ánh chớp ngang trời
Các chuyên gia ngôn ngữ nói rằng thành ngữ flash in the pan có lẽ bắt nguồn từ một loại súng gọi là musket – súng nòng dài. Thứ vũ khí này được dùng ở thế kỷ 16 – 17. Nhưng để hiểu nguồn gốc của thành ngữ này chúng ta phải hiểu khẩu súng đó vận hành ra sao.
Các chuyên gia trên website Revolutionary War Journal giải thích rằng việc khai hỏa khẩu musket khá phức tạp, cần tới 10 bước liên tiếp để bắn được. Vậy nên, khi bắn súng đòi hỏi bạn phải thực hiện mỗi chuỗi các động tác, lần lượt từng động tác một.
Khẩu musket có một chỗ nhồi thuốc súng gọi là pan. Khi bạn kéo cò, đá lửa sẽ gõ vào một mảnh kim loại gọi là frizzen. Mảnh kim loại này sẽ sinh ra các tia lửa – sparks bắn vào pan – hay còn gọi là flash pan. Thuốc súng sẽ bị đốt cháy, sau đó kích hoạt ổ đạn, và khai hỏa.
Đôi lúc, quy trình này bị lỗi ở đâu đó. Ví dụ, có khi thuốc súng trong pan cháy nhưng lại không kích hoạt ổ đạn.
Kết quả là súng không khai hỏa. Khi sự cố này xảy ra thì người ta gọi là flash in the pan.
Và sự cố ấy không hề hiếm. Theo thời gian, thành ngữ flash in the pan nhanh chóng được dùng cho những sự việc khác để chỉ những thứ không thành công.
Hy vọng Lightway sẽ không phải là một flash in the pan để có thể đồng hành cùng các bạn dài lâu.