Trong các bài viết trước, nhóm dịch thuật Lightway đã giới thiệu với các bạn về tính tin cậy của một bản dịch, và tính tin cậy của một biên dịch viên khi nhận biên dịch tài liệu. Trong bài viết này, chúng ta tiếp tục tìm hiểu thêm một số yếu tố cần cân nhắc khi biên dịch viên nhận thực hiện dịch vụ dịch thuật cho khách hàng.
Bài viết nằm trong series những bài viết tự học dịch thuật mà nhóm dịch Lightway cung cấp miễn phí đến các bạn. Hy vọng của chúng tôi là giúp mọi người có mong muốn trở thành biên dịch viên sẽ có thêm kiến thức và khái niệm về những gì liên quan đến ngành dịch vụ này.
Để tìm hiểu về nhóm các bạn có thể kích vào đây.
Tính đúng hạn khi nhận biên dịch tài liệu
Một trong những vấn đề quan trọng mà các biên dịch viên phải đối mặt đó là sự Đúng hạn. Tức là bản dịch cần phải hoàn thành trước thời gian mà nó được sử dụng. Sự đúng hạn này là yếu tố khắt khe nhất vì nó gắn liền với một thời gian cụ thể, rất khó thay đổi.
Nhưng rắc rối ở đây đó là khách hàng thường không hề quan tâm đến thời gian cần thiết để thực hiện một bản dịch. Họ sẵn sàng cho nhân viên của mình hàng tuần để viết một báo cáo hoặc làm một bộ hồ sơ, nhưng lại yêu cầu đơn vị dịch thuật phải hoàn thành bản dịch trong hai ngày, nhiều khi chỉ một. Các máy dịch ra đời phần lớn cũng là để đáp ứng sự cấp bách này của người ta khi nhận biên dịch tài liệu giá rẻ.
Đòi hỏi về sự đúng hạn cũng tương tự với đòi hỏi về tính tin cậy. Thời hạn tự nó cũng là một dạng tin cậy. Vì dịch phẩm là một sản phẩm, nên người ta đòi hỏi quy trình sản xuất ra nó phải đáng tin cậy, đúng yêu cầu. Khách hàng cần ngay, và khách hàng cần nó phải tốt. Để có thể đáp ứng được yêu cầu nhanh chóng của khách hàng, dĩ nhiên các biên dịch viên phải cày cuốc cả ngày lẫn đêm khi nhận biên dịch tài liệu gấp và chất lượng. Họ phả vừa cố làm nhanh và vừa cố làm tốt.
Chi phí khi nhận biên dịch tài liệu
Bản dịch phải đáng tin cậy, phải nhanh chóng, và trên hết… họ cần biên dịch giá rẻ, càng rẻ càng tốt. Chi phí sẽ quyết định mọi hợp đồng dịch thuật. Một bản dịch mà khách hàng cho là quá đắt thì hiển nhiên họ không đặt hàng, mà quá rẻ thì cũng không được. Hoặc khách hàng cho là chất lượng thấp, hoặc biên dịch viên không đủ sức làm, và không bõ công của họ. Nhiều tác giả viết sách và muốn dịch nó ra tiếng nước ngoài. Họ hỏi một biên dịch viên về chi phí và thường bị sốc khi nghe báo giá. Họ chỉ nghĩ là tốn một hai triệu bạc, ai dè lớn tới mười mấy hai chục triệu. Nhưng mà họ không nghĩ được rằng để thực hiện bản dịch cho họ thì biên dịch viên cần phải là người xuất sắc về ngôn ngữ, và phải dành 40 đến 60 tiếng một tuần để nghiền ngẫm tác phẩm cho họ.
Cân đối chi phí và thời gian khi nhận biên dịch tài liệu
Từ quan điểm của một người ngoài ngành thì rõ ràng bản dịch lý tưởng là phải đáng tin cậy, có càng nhanh càng tốt, và càng rẻ càng tốt. Nhưng trên đời này sao có thể vừa rẻ mà vừa ngon được. Mỗi sản phẩm đều cần thời gian để hoàn thiện, và không bữa trưa nào là miễn phí.
Bớt hão huyền hơn, khách hàng có thể đặt ra kỳ vọng nghe chừng hợp lý hơn. Họ muốn có bản dịch tương đối đáng tin cậy, giao trước kỳ hạn, và không quá đắt. Rủi thay, ngay cả những kỳ vọng như vậy cũng khó mà đáp ứng. Ta cần phải cân bằng giữa các yếu tố khi nhận biên dịch tài liệu với giá rẻ mà chất lượng.
- Bản dịch càng đáng tin cậy thì càng tốn kém và mất nhiều thời gian. Một người dịch, hai ba người kiểm tra hiệu đính. Đại loại vậy. Nên sẽ tăng thời gian và chi phí.
- Bản dịch càng nhanh thì càng tốn kém và chất lượng càng thấp. Khi đòi gấp thì biên dịch viên phải gác các công việc khác lại để thực hiện bản dịch. Thế thì anh ta chắc chắn phải tính giá cao. Và khi chịu áp lực thời gian thì bản dịch khó có thể được kiểm tra kỹ lưỡng trước khi bàn giao.
- Bản dịch càng rẻ thì chất lượng càng thấp và hoàn thành càng lâu. Các biên dịch viên sẵn sàng nhận dịch với giá rẻ thường là những người không chuyên nghiệp, khả năng chuyên môn yếu, và kỹ năng biên tập càng yếu hơn. Tóm lại khả năng rất cao anh ta không phải là người có chuyên môn cao. Hoặc ngược lại, anh ta sẽ làm ẩu và làm chậm. Anh ta sẽ ưu tiên những việc khác có thù lao cao hơn.
- 61 Hours – Chương 01
- 61 Hours – Lee Child – Bản Dịch Tiếng Việt
- Cách miêu tả thú cưng bằng tiếng Anh
- Alice in Wonderland – Lewis Carroll
- Trọn bộ hơn 100 ebooks của nhà xuất bản DK Publishing
Những hạn chế và mâu thuẫn như trên là những thứ mà khách hàng thực sự phải cân nhắc. Họ cần phải biết chính xác họ muốn gì. Nếu họ hiểu được tính chất của việc dịch thuật thì họ sẽ sẵn lòng trả thù lao hợp lý mà không cằn nhằn. Còn chúng ta, những biên dịch viên, chúng ta chỉ sẵn lòng làm việc hăng say khi được trả công xứng đáng.
Bất kỳ khách hàng nào muốn có một bản dịch đáng tin cậy thì phải trả thù lao đúng giá thị trường và dành một khoảng thời gian đủ cho người dịch thực hiện công việc. Nếu muốn dịch nhanh thì phải trả cao hơn giá thị trường. Đơn giản là thế, và ai cũng hiểu như vậy. Chúng ta cung cấp dịch vụ, sản phải chúng ta tạo ra phải có chất lượng tốt để cạnh tranh. Vậy nên chi phí, thời gian là những yếu tố quan trọng và phải cân bằng.