Từ vựng của năm
Hai nhà phát hành từ điển lớn là Merriam-Webster và Dictionary.com đã công bố lựa chọn của họ cho vị trí Từ Vựng Của Năm, đó là từ pandemic.
Từ điển Merriam-Webster cho hay quyết định này dựa trên “số lượng rất lớn” lượt tìm kiếm từ pandemic trên từ điển của họ trong năm 2020. Từ vựng này có lượng tăng đột biến trên internet.
Tổ chức Y tế Thế Giới (WHO) vào ngày 11 tháng 3 đã tuyên bố COVID là đại dịch. Từ điển Meriam-Webster Learner định nghĩa pandemic như sau:
“an occurrence in which a disease spreads very quickly and affects a large number of people over a wide area or throughout the world.”
Merriam-Webster
“Đại dịch là khi một căn bệnh lây lan rất nhanh và tác động đến rất nhiều người ở một khu vực lớn, hoặc trên toàn thế giới.”
Các lượt tìm kiếm từ pandemic trên từ điển Merriam-Webster tăng 115,000 % vào ngày 11 tháng Ba, so với cùng kỳ năm ngoái. Lựa chọn từ pandemic là từ vựng của năm không khiến nhiều người ngạc nhiên, Peter Sokolowski, biên tập của bộ từ điển này cho hay.
Sokolowski nói với hãng tin AP rằng các sự kiện tin tức lớn thường sẽ có một từ vựng chuyên môn liên quan. Trong trường hợp khủng hoảng coronavirus thì “đại dịch thế giới không chỉ là vấn đề chuyên môn, nhưng đã trở nên phổ biến.” Ông nói thêm rằng pandemic cũng là từ có lẽ sẽ được dùng nhiều trong tương lai để mô tả về thời kỳ lịch sử này.
Sokolowski lưu ý rằng từ pandemic có gốc Hy Lạp và La Tinh. Nó là sự kết hợp giữa từ pan, tức là cho tất cả, và từ demos, tức là dân số hoặc người dân. Pandemic xuất hiện vào khoảng giữa những năm 1600, từ đó được dùng phổ biến. Trong thời gian đó nó cũng dần xuất hiện trong các tài liệu y khoa sau các trận dịch bệnh của thời Trung Cổ.
Sokolowski nói mức độ quan tâm gia tăng đột biến không chỉ xảy ra ở những người không biết nghĩa của từ này, mà nhiều người khác muốn biết rõ hơn về từ pandemic cũng tìm kiếm. Nhiều khi chỉ là tìm xem cho biết.
Merriam-Webster cho hay bộ từ điển đã phản ứng rất nhanh bằng cách bổ sung thêm thông tin mới cho những từ liên quan đến pandemic. Bộ từ điển cũng đã có từ coronavirus từ nhiều năm trước. Nhưng gần đây bổ sung thêm COVID-19 – căn bệnh gây ra bởi coronavirus – chỉ một tháng sau khi từ này được sử dụng chính thức.
Pandemic – thực trạng mới của thế giới
Nói về lựa chọn của mình, từ điển trực tuyến Dictionary.com cho hay lượng tìm kiếm cho từ pandemic trên trang web của họ tăng 13,000 % vào ngày 11/3.
Biên tập John Kelly của Dictionary.com cho AP hay các lượt tìm kiếm từ này vẫn cao trong cả năm vừa qua. Trong hơn một nửa năm từ pandemic nằm trong top 10% những từ ngữ được tìm nhiều nhất.
“Pandemic là một sự kiện đã tạo ra một ngôn ngữ mới cho một thực tại mới.” Kelly bày tỏ.
Ngoài ra nhiều từ điển khác cũng chọn các từ có liên quan đến COVID-19 là từ vựng của năm.
Từ điển Cambridge chọn từ quarantine (cách ly). Lượng tìm kiếm cho từ này tăng mạnh trong tháng Ba, khi nhiều quốc gia ra lệnh giãn cách xã hội để ngăn chặn sự lây lan của COVID-19.
Từ điển Collins của Anh quốc chọn từ lockdown (Lệnh đóng cửa). Từ điển này cho hay từ vựng này mô tả tình trạng hàng triệu người trên thế giới đã phải trải qua. Dưới lệnh đóng cửa vào năm 2020, cuộc sống bình thường đã bị chững lại, và chúng ta thấy người thưa thớt. Lockdown hiện cũng đã được xem là một biện pháp y tế cộng đồng.
