Trong những tháng gần đây các chuyên gia y tế đưa ra nhiều phát biểu về virus corona chủng mới phát hiện lần đầu tại Trung Quốc. Những phát biểu này thường bao gồm nhiều đề xuất (suggestion) khuyên mọi người cách làm chận sự lan toả của virus (spread of the virus)
Trong chuyên mục Văn phạm mỗi ngày hôm nay chúng ta sẽ cùng tìm hiểu những điểm văn phạm nằm sau những lời khuyên ấy. Đặc biệt, chúng ta sẽ phân tích một số video y tế từ Trung tâm Phòng chống và Kiểm soạt Bệnh tật, hay CDC. CDC là cơ quan y tế cao nhất tại Mỹ.
Xin và cho lời khuyên
Nancy Messonnier là giám đốc Trung tâm Bệnh Hô hấp và Miễn dịch Quốc gia tại CDC. Bà cũng là một chuyên gia về vắc-xin
Trong video bên dưới bà đưa ra lời khuyên như sau
https://www.youtube.com/watch?v=QH5zpa8xbic&feature=emb_logo
“The best way to protect yourself from 2019 Novel coronavirus is to avoid being exposed to the virus.”
Cách tốt nhất để tự bảo vệ bản thân trước virus corona chủng mới 2019 là tránh phơi nhiễm với virus
Trong phát biểu này Messonnier sử dụng một mẫu câu cho lời khuyên quan trọng. Bà bắt đầu bằng cách nói “the best way to…”
Trong một bài văn phạm trước đây chúng tôi đã giải thích một số danh từ, như từ way, thường được theo sau bởi một động từ nguyên mẫu. Những động từ nguyên mẫu này đóng vai trò như danh từ trong câu.
Khi Messonnier nói “the best way to protect yourself” bà đã sử dụng động từ to protect sau từ way. Lưu ý sau đó bà dùng động từ BE và một động từ nguyên mẫu khác.
Mẫu câu này cơ bản như sau:
The best way + động từ nguyên mẫu + động từ BE + động từ nguyên mẫu
Đây là mẫu câu xin và cho lời khuyên quen thuộc. Nó hữu dụng trong nhiều tình huống chứ không chỉ vấn đề y tế. Dưới đây là ví dụ về việc học tiếng Anh:
“What is the best way to learn English?”
Cách tốt nhất để học tiếng Anh là gì?
“The best way to learn English is to practice every day.”
Cách tốt nhất để học tiếng Anh là thực hành hàng ngày.
Một ví dụ khác. Hãy tưởng tượng bạn sắp đi du lịch và nhờ ai đó hướng dẫn:
“What is the best way to get to the airport?”
Cách tốt nhất để ra sân bay là gì?
“The best way to get to the airport is to take the train.”
Cách tốt nhất để ra sân bay là bắt tàu.
Có thể bạn quan tâm: Cách dùng Could, Was Able To, và Managed to để diễn tả khả năng trong quá khứ
Khiếm khuyết động từ dùng để cho lời khuyên
Bây giờ cùng theo dõi một video khác của Trung tâm Kiểm soát Bệnh tật. Trong video này Tom Chiller, nhân viên của CDC, nói về the ways to prevent (những cách thức phòng ngừa) sự lan truyền của virus corona.
https://www.youtube.com/watch?v=9Ay4u7OYOhA&feature=emb_logo
“Here are some things you should do:
Wash your hands often with soap and water for at least 20 seconds…
Take extra measures to put distance between yourself and others…
Avoid close contact with people who are sick.”
Đây là một số việc bạn nên làm:
Rửa tay thường xuyên ít nhất 20 giây bằng xà phòng
Thực hiện thêm các biện pháp giữa khoảng cách giữa bạn và người khác
Tránh tiếp xúc gần với người ốm
Để ý những động từ mà Chiller sử dụng.
Lưu ý đến cách ông dùng khiếm khuyết động từ should.
Should là một khiếm khuyết động từ, hay còn gọi là động từ tình thái, diễn tả điều nên làm.
Hay nói cách khác, khi dùng should tức là bạn đang khuyên người nghe làm gì đó.
Có nhiều khiếm khuyết động từ (modals) diễn tả điều nên làm trong tiếng Anh. Ngoài should chúng ta còn có ought to và had better.
Chiller có thể thay should bằng ought to – chúng tương tự nhau về nghĩa. Nhưng Should được dùng phổ biến hơn.
Had better cũng diễn tả điều nên làm, nhưng nghĩa hơi khác so với should và ought to. Had better đưa ra những hệ quả tiêu cực nếu không thực hiện một hành động nào đó. Trong một số trường hợp, từ này có thể hàm ý ra lệnh, cảnh báo.
Nếu bạn muốn tìm hiểu thêm về các khiếm khuyết động từ, xin độc bài You had better learn modals (Bạn tốt hơn nên học các khiếm khuyết động từ) có trong chuyên mục của chúng tôi.
Những phát biểu và lời khuyên cấp bách
Nghe lại một số câu của Chiller:
“Wash your hands often with soap and water for at least 20 seconds…
Take extra measures to put distance between yourself and others…
Avoid close contact with people who are sick.”
Khi đưa ra lời khuyên, Chiller dùng nhiều phát biểu có tính cấp thiết. Tính cấp thiết, một kiểu trạng thái, được miêu tả bằng dạng động từ chính. Đối tượng của câu, tức là bạn, không được nhắc tới.
Chiller có thể đưa ra cùng những lời khuyên ấy bằng cách dùng khiếm khuyết động từ. Ví dụ, ông có thể nói “You should wash your hands often” (Bạn nên rửa tay thường xuyên).
Nhưng như bạn thấy, Chiller nói trong video “Here are some things you should do:”
Ông không dùng should lại vì đã nói rồi.
Lời khuyên của Chiller là một mẫu câu cũng rất hay khác cho người học tiếng Anh. Bạn có thể dùng nó để đưa ra lời khuyên trong bất kỳ tình huống nào. Ví dụ, nếu ai đó hỏi bạn học tiếng Anh thế nào thì bạn có thể nói:
“Here are some things you should do to improve your English:
Practice speaking every day.
Write down new words.
Test yourself on words and grammar.”
Kết bài
Xin kết thúc bài học này bằng một ý tưởng nhỏ: cách tốt nhất để nắm vững những thông tin mới là thực hành chúng.
Hãy cố gắng viết một số đề xuất bằng những mẫu câu chúng ta đã học. Bạn có thể viết cho chúng tôi trong phần comment bên dưới, chúng tôi sẽ trả lời bạn.
Trong tương lai, hãy tìm hiểu những mẫu câu khác trên internet, sách và phim ảnh. Theo thời gian bạn sẽ thấy rằng việc đưa lời khuyên trong tiếng Anh không phải việc quá khó.
Cám ơn các bạn.
